Bên lề AI4VN 2024 ngày 23/8, Tiến sĩ Arthur Tang, giảng viên cấp cao ngành Công nghệ Thông tin, Khoa Khoa học, Kỹ thuật và Công nghệ, Đại học RMIT Việt Nam, đã chia sẻ về tầm quan trọng của AI đối với thế hệ trẻ, đặc biệt là ứng dụng của mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model – LLM) trong y tế.

Tầm quan trọng của AI đối với thế hệ trẻ

Mô hình ngôn ngữ lớn, mà ChatGPT là một ví dụ điển hình, là loại mô hình ngôn ngữ được đào tạo bằng cách sử dụng các kỹ thuật học sâu trên tập dữ liệu văn bản khổng lồ. Các mô hình này có khả năng tạo văn bản tương tự như con người và thực hiện các tác vụ xử lý ngôn ngữ tự nhiên khác nhau. Theo ông Tang, trí tuệ nhân tạo và mô hình ngôn ngữ lớn giúp tăng cường nhận thức, hỗ trợ con người phát triển năng lực.

“Tôi cho rằng đối với giới trẻ, AI không phải sự lựa chọn, AI là một yêu cầu. Đây là cách họ sẽ làm việc trong thế giới thực sau khi tốt nghiệp. Mỗi người cần hiểu, làm chủ và nắm bắt được trí tuệ nhân tạo. Nếu mắc kẹt trong lối làm việc cũ và không hiểu về nó, rất có thể bạn sẽ tụt lại”, Tiến sĩ Tang cho biết.

Tiến sĩ Tang nhận định tác động của mô hình ngôn ngữ lớn sẽ ảnh hưởng đến tất cả những người sử dụng ngôn ngữ, dù là ngôn ngữ nói, viết hay hình ảnh.

Ứng dụng của mô hình ngôn ngữ lớn trong y tế

Tiến sĩ Tang và các đồng nghiệp đang thực hiện một nghiên cứu ứng dụng công nghệ AI để biến thông tin y tế thành các dữ liệu trực quan, dạng bài bình luận hoặc tường thuật để người dùng dễ dàng tiếp thu những thông tin phức tạp. Bước tiếp theo là biến chúng thành dạng video ngắn, giống với video TikTok để thế hệ trẻ có thể tiếp nhận được những thông tin chính xác hơn, đồng thời tham gia vào chiến dịch truyền thông về sức khỏe cộng đồng.

Đây chỉ là một trong những nghiên cứu tiềm năng cho thấy tầm quan trọng của AI trong lĩnh vực y tế. Các chuyên gia RMIT thậm chí tiến xa hơn, tìm hiểu về cách các nhân viên y tế và bác sĩ sử dụng ngôn ngữ để tạo nên mô hình bệnh truyền nhiễm. TS. Tang giải thích, trong các đợt dịch lớn như Covid-19, giới khoa học phải vạch ra lộ trình lây nhiễm, các kịch bản tiến triển của bệnh. Tuy nhiên, nhiều người làm việc trong lĩnh vực dịch tễ học không đủ hiểu về công nghệ, gặp khó khăn trong việc ước tính thông số, tổng hợp dữ liệu. Khi ấy, họ cần các chuyên gia công nghệ viết chương trình trí tuệ nhân tạo để làm điều này.

Hiểu được rào cản đó, TS. Tang và các đồng nghiệp đã nghiên cứu tạo ra chương trình máy tính phù hợp, sử dụng mô hình ngôn ngữ lớn để hỗ trợ những người không quá am hiểu về công nghệ. Đối với những người không nói tiếng Anh, các mô hình này thậm chí có thể cải thiện khả năng giao tiếp của họ trong công việc.

Một số vấn đề khi ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực y tế

Trong lĩnh vực khoa học y tế, TS. Tang và các đồng nghiệp cũng chú ý đến trách nhiệm pháp lý và đạo đức của những bên sử dụng công nghệ AI. Các mô hình yêu cầu người dùng kiểm tra chéo, chịu trách nhiệm chứng nhận các thông tin tự đăng tải, thay vì sao chép các thông tin có sẵn.

Cũng về vấn đề đạo đức của trí tuệ nhân tạo, TS. Tang nhắc đến hiện tượng “ảo giác AI”. Về cơ bản, công nghệ AI tạo ra thông tin “trông có vẻ chính xác, nhưng thực chất là sai lệch”. Theo ông, điều này rất nguy hiểm, đặc biệt đối với ngành y tế.

“Thông thường, khi người Việt Nam tìm kiếm các thông tin y tế bằng tiếng Việt trên ChatGPT, kết quả trả về rất tệ. Lý do là tiếng Việt là loại ngôn ngữ có tài nguyên thấp (low-resource languages). Về cơ bản, đây là ngôn ngữ không có quá nhiều tài nguyên, dữ liệu để đào tạo mô hình máy tính”, ông nói.

Điều này sẽ tạo ra sự cách biệt về thông tin. Những người sống tại quốc gia thu nhập cao được tiếp cận với công nghệ tốt, thông tin y tế chính xác hơn, còn người dân ở các nước thu nhập thấp và trung bình thì ngược lại.

Thế hệ trẻ cần nắm bắt công nghệ AI

Hiểu được tầm quan trọng của AI trong thị trường lao động và xã hội nói chung, nhiều trường Đại học đã có chương trình giới thiệu công nghệ AI cho sinh viên. Sinh viên năm nhất đã được học những kiến thức cơ bản, dễ hiểu nhất về công nghệ AI, giải thích bằng ngôn ngữ đại chúng. Các trường cũng tích cực tạo điều kiện để sinh viên được tiếp xúc và tham gia vào các nghiên cứu ngay từ những năm đầu chương trình.

“Sinh viên là đồng tác giả với chúng tôi trên những tạp chí học thuật hàng đầu, uy tín về AI, ứng dụng mô hình ngôn ngữ lớn trong tin học y tế. Chúng tôi không chỉ đơn thuần dạy sinh viên kiến thức, chúng tôi muốn họ thực sự áp dụng những gì đã học vào thực tế”, ông Tang nói về Đại học RMIT. Trường cũng triển khai các bài giảng của khách mời, những dự án Capstone, hợp tác với các trường quốc tế như Đại học Trung văn Hồng Kông, Đại học Quốc gia Singapore và rất nhiều trường đại học khác. Tại đây, các sinh viên có cơ hội tốt để tham gia vào ngành công nghiệp hoặc các nghiên cứu uy tín.

Lời kết

Có thể thấy rằng, người trẻ có thể bị tụt lại phía sau nếu không nắm bắt và làm chủ trí tuệ nhân tạo trong môi trường việc làm. Hiểu rõ tầm quan trọng của AI không chỉ giúp thế hệ trẻ tiếp cận tri thức mới mẻ, mà còn chuẩn bị cho họ những hành trang cần thiết để thích nghi với tương lai số hóa.

Đừng quên liên hệ với SmallNET nếu bạn cần hỗ trợ hoặc tư vấn về các vấn đề xây dựng và vận hành hệ thống công nghệ thông tin nhé!

• SmallNET Technologies
• Trung tâm hỗ trợ dịch vụ: P1611, 18T1 Lê Văn Lương, Thanh Xuân, Hà Nội
• Hotline: 09 1900 1240
• Email: Support@smallnet.com.vn
• Website: smallnet.com.vn
• Fanpage: smallnet.tech